Schoonmaken vraagt meer van je lichaam dan veel mensen denken. Je bukt, tilt, draait en reikt voortdurend. Wanneer je dat op een verkeerde manier doet, kun je hier na een tijdje flink last van krijgen. Een ergonomische houding helpt om die belasting te verminderen. Door kleine aanpassingen te maken in hoe je beweegt, kun je veel klachten voorkomen. Lees er hieronder snel meer over.
Hoe verkeerde houdingen klachten veroorzaken
Veel schoonmakers werken jarenlang op dezelfde manier, vaak zonder erbij stil te staan. In deze branche zie je dat rug-, schouder- en nekklachten vaak voorkomen. Dat komt meestal niet door één verkeerde beweging, maar door herhaling. Dit zorgt ervoor dat bepaalde spieren overbelast raken.
Denk aan iemand die urenlang dweilt met een korte steel. Dat lijkt onschuldig, maar door steeds te moeten bukken, krijgt de onderrug continu te veel druk. Hetzelfde geldt voor het uitwringen van een natte doek. Als je dat steeds met dezelfde polsbeweging doet, merk je na een tijdje dat je pijn of stijfheid krijgt. Ook bij te hoog werken, zoals het schoonmaken van ramen of kasten, vraag je meer van je schouders dan je denkt. De oplossing ligt in het aanpassen van je werkhoogte en in het wisselen van bewegingen, zodat je lichaam niet steeds op dezelfde manier belast wordt.
Wat ergonomisch werken precies inhoudt
Ergonomisch werken is niets anders dan bewegen op een manier die past bij je lichaam. Je hoeft daarvoor geen sportopleiding te volgen of ingewikkelde regels te onthouden. Het gaat om evenwicht, stabiliteit en controle. Wanneer je je rug recht houdt, vermindert de spanning op je schouders en kun je meer kracht uit je benen halen. Dit maakt het werk lichter zonder dat je trager werkt. Een voorbeeld: stel dat je een emmer water moet optillen. Veel mensen doen dat met een gebogen rug, omdat dat het snelst lijkt. Maar dit is heel slecht voor je. Het beste is om door je knieën zakken, de emmer dicht bij je lichaam te houden en met rechte rug weer omhoog komen. Op deze manier verdeel je de kracht beter. Hiermee belast je rug, armen en polsen minder.
Een ander voorbeeld is stofzuigen. Je kunt het beste de steel aanpassen aan je lengte en met een rechte rug meebewegen. Dit is minder vermoeiend en beter voor je houding. Ergonomie betekent ook dat je het werk aanpast aan jezelf, niet andersom. Dat kan met verstelbare stelen, lichtere materialen of een werkwagen die voorkomt dat je alles moet tillen. Het zijn geen grote investeringen, maar ze maken wel een groot verschil voor je lichaam.
Balans en houding leren herkennen
Schoonmaken lijkt misschien weinig met sport te maken te hebben. Maar bij beide draait het om beweging en techniek. Sporters weten hoe belangrijk houding, balans en herhaling zijn om blessures te voorkomen. Dat geldt net zo goed voor goede schoonmakers. Een verkeerde stand of te veel spanning in je spieren merk je niet meteen, maar hier ga je wel last van krijgen. Bijvoorbeeld tijdens een judotraining, leer je pas hoe kracht echt effect heeft als je in balans bent. Diezelfde balans helpt ook bij schoonmaak routine. Verdeel je gewicht goed en buig je knieën licht. Beweeg niet vanuit je rug, maar met je hele lichaam. Zo werk je met minder spanning. Kleine aanpassingen maken veel verschil. Beweeg rustig en houd het gereedschap dichter bij je lichaam. Zo ga je verschil merken.
Werk met afwisseling en aandacht
Lang in dezelfde houding werken is slecht voor je lichaam. Afwisseling is erg belangrijk. Als je een tijdje hebt gebukt, sta dan even rechtop en beweeg je schouders los. Wissel tijdens het schoonmaken regelmatig van kant, zodat beide armen evenveel doen. Dat voelt in het begin onhandig, maar na een tijd merk je dat je lichaam sterker en evenwichtiger wordt. Probeer ook te letten op de volgorde waarin je werkt. Plan het werk zo dat je taken afwisselt. Neem bijvoorbeeld eerst iets af op hoogte, doe daarna de vloer en plan daarna een lichtere taak. Zo krijgen je spieren tussendoor rust en tijd om te herstellen. Als je in teamverband werkt, kunnen collega’s je helpen herinneren aan je houding. Soms ziet een ander eerder dat je te ver voorover staat dan jijzelf.
Je houding heeft invloed op je werktempo
Een verkeerde houding kost niet alleen energie, maar ook tijd. Wanneer je verkrampt werkt, beweeg je trager en maak je sneller fouten. Spanning in je lichaam vertraagt je bewegingen, zonder dat je het doorhebt. Een ergonomische houding daarentegen maakt je werk vloeiender. Je hoeft minder te corrigeren, werkt met meer controle en kunt het langer volhouden. Neem het dweilen van een grote ruimte. Wanneer je met rechte rug en ontspannen schouders beweegt, glijdt de mop soepeler over de vloer. Je werkt rustiger, maar uiteindelijk sneller, omdat je niet hoeft te pauzeren door vermoeidheid. Ook stofzuigen of ramen wassen gaat beter als je lichaam in balans is. Een goede houding zorgt er simpelweg voor dat je minder klachten hebt en je werk van betere kwaliteit is.
Zorg goed voor je lichaam
Schoonmaken blijft lichamelijk werk, ook als je goed let op je houding. Geef je lichaam daarom na een werkdag de kans om te herstellen. Even wandelen, rekken of rustig bewegen helpt om spanning los te laten. Zo voorkom je dat stijfheid of kleine pijntjes zich opbouwen. Je lichaam is tenslotte je belangrijkste hulpmiddel. Je onderhoudt je materialen, dus waarom niet ook jezelf? Ergonomisch werken is geen trucje dat je even toepast, maar iets wat vanzelf in je routine gaat zitten. Hoe vaker je erop let, hoe natuurlijker het wordt. Dit merk je aan alles: aan je rug, je schouders en je energie.
Ergonomisch werken vraagt vooral om aandacht. Je hoeft niets ingewikkelds te onthouden, zolang je blijft letten op hoe je beweegt. Geef je lichaam de kans om te herstellen, gebruik goed materiaal en neem de tijd om af te wisselen tussen taken. Het zijn kleine dingen die ervoor zorgen dat je aan het eind van de dag niet uitgeput bent, maar gewoon tevreden naar huis gaat. Meer tips leren? Bekijk onze schoonmaaktips voor kantoren met klantenbezoeken.
